Obezite; son yıllarda görülme sıklığının artması, beraberinde getirdiği sıhhat sorunlarıyla hayat kalitesini ve müddetini düşürmesi nedeniyle günümüzün en kıymetli sıhhat meselelerinden biri olarak öne çıkıyor. Son devirlerde çocuklarda da obezite görülme sıklığı artıyor. Fazla kilo çocukları da tıpkı yetişkinlerde olduğu üzere; diyabet, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol üzere hastalıklarla karşı karşıya bırakırken, onları depresyona da sürükleyebiliyor. Temel obezite tedavisinden yarar göremeyen birtakım çocuklarda obezite cerrahisiyle tahlil bulunabiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Obezite Cerrahisi Merkezi’nden Prof. Dr. Halil Coşkun, çocuklarda obezite cerrahisi hakkında bilgi verdi.
Obezite çocuklarda pek çok hastalığa davetiye çıkarıyor
Dünya çapında obezite 1975 yılından beri neredeyse üç katı sayısına yükselen bir hastalıktır. 2016 yılında yapılan bir araştırmaya nazaran de 5- 19 yaş ortasında 340 milyondan fazla çocuk ve ergenin çok kilolu ya da obezite hastası olduğu belirlenmiş bir durumdadır. Hasebiyle yetişkinler üzere çocuklar ve ergenler de obezite riski altındadır. Obezite, çocuklarda diyabet, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, yağlı karaciğer hastalığı, teneffüs sorunları, eklem ağrıları üzere pek çok sıkıntıya neden olabilmektedir. Bunun yanında obezitenin ruhsal tesirleri de çocuklarda olumsuz sonuçlara yol açabilmektedir.
Çocuklara yıllık tabip denetimi şart
Çocuklarda obeziteyi önlemek için ebeveynlerin de hayat biçimi alışkanlıklarını değiştirmesi gerekir. Örneğin sağlıklı beslenme ve idmanın bir aile aktivitesi haline getirilmesi, ödül verirken besinin kullanılmaması, onun uyku sisteminin sağlanması obeziteyi önlemek açısından yararlı olabilir. Ayrıyeten, çocuğunuzun yılda en az bir defa sağlıklı çocuk denetimleri için doktora görünmesini sağlamak kıymetlidir. Bu denetimler sırasında pediatri tabipleri çocuklarda boy-kilo ölçümünü yapar ve onun Beden Kütle İndeksi’ni hesaplayarak bir sene içerisindeki değişimlerine nazaran tekliflerde bulunabilir.
18 yaş altına denetimli olarak cerrahi uygulanabilir
Çocuklarda obezitenin pek çok yolla tedavisi bulunur. Çocuk endokrinoloji uzmanlarıyla birlikte beslenme ve diyet uzmanlarının yanında ruhsal dayanak çocuklarda obezite tedavilerini kapsar. Birtakım özel durumlarda, denetimli olarak ve uygun kaideler sağlanarak 18 yaş altındaki çocuklara obezite cerrahisi uygulanabilir. Bu ameliyatlara “Adolesan obezite cerrahisi” yani “Ergenlik obezite cerrahisi” denilir.
Yeni beslenme programına ahenk çok önemli
18 yaş altındaki bir kişinin ameliyatını yapabilmek için en değerli kriter, çocuğun fizikî gelişimini tamamlayıp tamamlamadığı ile ilgili çocuk endokrinoloji uzmanı, ameliyata hazır olup olmadığını anlamak için de çocuk psikiyatristiyle görüşmesi ve bu doktorların ameliyata onay vermeleridir. 18 yaş altındaki gençlerin ameliyat sonrası sürece ahenk sağlayabilmeleri, yeni beslenme planlarını düzgün bir formda uygulayabilmeleri çok kolay olmasa da denetimli adaptasyon ve anne baba dayanağı ile bu taraftaki sorunlar aşılabilmektedir. Lakin yeniden de adolesan cerrahisi oranları epey düşüktür.
Obeziteye ek hastalıklar varsa cerrahi düşünülebilir
Çocuklarda ve ergenlerde obezite cerrahisinin yapılabilmesi için kimi kriterlere hastanın uyumlu olması gerekir. Bu kriterler şöyle sıralanabilir:
- Obezite tedavisinin en az 6 ay ya da daha uzun bir mühlet boyunca başarısız olması,
- Fizyolojik gelişimin büsbütün ya da tama yakın seviyeye gelmesi,
- Morbid obezite pozisyonunda (VKİ >40 kg/m2) ve obezite ile bağlantılı önemli ek hastalıkların bulunması,
- VKİ 50 kg/m2 üzerinde ve daha hafif ek hastalıkların varlığı,
- Karar verebilme kapasitesinin kâfi olduğunun psikiyatrik muayeneyle kanıtlanmış olması,
- Destekleyici bir etraf ve aile ortamının olması.
- Cerrahi tedaviye yönelik bilgilendirilmiş olunduğunu kanıtlayan onay formunun doldurulmuş olması.
Bu kriterlerin değerlendirilmesiyle ameliyat kararı verilen ergen, ameliyat öncesi ve sonrasında verilecek eğitici medikal ve ruhsal incelemelere devamlılık gösterebilmelidir. Ayrıyeten, beslenme kılavuzlarına bağlı kalmayı hem istemeli hem de başarabilmelidir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
