2022’DE ENFEKSİYON HASTALIKLARI VE İMMÜNOLOJİ ALANINDA BİLİM İNSANLARI ÖDÜLLENDİRİLDİ
Kadir Has Üniversitesi tarafından, üniversitenin kurucusu ve hayırsever iş insanı merhum Kadir Has’ın ismini yaşatmak hedefiyle her yıl verilen Kadir Has Mükafatları, 22 Mart’ta düzenlenen bir merasimle sahiplerine takdim edildi. 17. Kadir Has Ödülleri’nde Enfeksiyon Hastalıkları ve İmmünoloji alanında büyük başarılara imza atan ve bu alandaki araştırmalara katkı sağlayan bilim insanlarımıza “Üstün Başarı” ve “Gelecek Vadeden Bilim İnsanı” mükafatları verildi.
Ülkemizin ulusal ve memleketler arası seviyede değerli başarılara imza atan pahalı bilim insanlarını ve toplumun gelişimine katkıda bulunan kurumlarını kamuoyuyla tanıştırmayı amaçlayan Kadir Has Ödülleri’nin merasimi bu yıl 22 Mart 2022 Salı günü gerçekleştirildi. Kadir Has Üniversitesi’nin kurucusu ve ülkemizin güzide hayırseverlerinden Kadir Has’ın vefatının 15. yıldönümünde, üniversitenin Cibali’deki merkez yerleşkesinde düzenlenen anma programı kapsamında 17. Kadir Has Ödülleri sahiplerini buldu.
Bu yıl, gelişen teknoloji ve yeni teknikler sayesinde çok süratli gelişim gösteren multidisipliner bir bilim kolu olan Enfeksiyon Hastalıkları ve İmmünoloji alanında kıymetli başarılara imza atarak bu alandaki araştırmalara katkı sağlayan bilim insanlarımıza “Üstün Başarı” ve “Gelecek Vadeden Bilim İnsanı” mükafatları takdim edildi.
ÜSTÜN MUVAFFAKİYET ÖDÜLÜ
17. Kadir Has Ödülleri’nde “Üstün Muvaffakiyet Ödülü”, 25 yıldır enfeksiyon ve immünoloji bilimlerinin ilerlemesine üstün katkılar sağlayan Prof. Dr. Moshe Arditi’ye verildi. Prof. Arditi, enfeksiyon ve bağışıklık sistemi, patojen ve konak etkileşimi ile doğal ve edinsel immüniteyi oluşturan hücrelerin fonksiyonlarını araştırarak, enfeksiyon ve moleküler immünoloji araştırma alanlarını birbirine bağlayarak, bilhassa kalp ve damar hastalıkları, ateroskleroz ve Kawasaki Hastalığı ile son iki senede de COVID-19 virüsü, bu virüsün bağışıklık sistemine tesirleri, sebep olduğu hastalıklar ve tedavisine kadar uzanan geniş bir alandaki değerli buluşları, üst seviye akademik biyoloji ve tıp mecmualarında yayınladığı çok sayıdaki bilimsel çalışmaları sayesinde bu mükafata layık görüldü.
GELECEK VADEDEN BİLİM İNSANI ÖDÜLLERİ
17. Kadir Has Ödülleri’nde “Gelecek Vadeden Bilim İnsanı Ödülü” ise iki bedelli bilim insanımızın, Dr. Billur Akkaya ile Dr. Münir Akkaya’nın oldu. Dr. Billur Akkaya, enfeksiyonlar, otoimmün hastalıklar ve kansere karşı bağışıklık sistemi cevabında değerli rol oynayan ve bu hastalıklara yönelik tedavilerde tesirli bir maksat olarak benimsenen T hücrelerin, düzenleyici T hücreler tarafından nasıl etkisiz hale getirildiğine dair hücresel ve moleküler seviyedeki deneysel çalışmaları sayesinde bu mükafata layık görüldü. Dr. Münir Akkaya ise enfeksiyon hastalıkları sırasında bağışıklık karşılığının çeşitli mikrobiyal etmenlerle nasıl yine programlandığı ve bu sürecin doğal ve kazanılmış bağışıklık ögeleri ortasındaki irtibatı ne formda etkilediğini bulmaya yönelik hücresel, moleküler ve metabolik düzeylerdeki deneysel çalışmaları sayesinde mükafatın sahibi oldu.
PROF. DR. ARDİTİ, ÇOK GENİŞ BİR YELPAZEDE ARAŞTIRMALARINI SÜRDÜRÜYOR
1981’de Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nden mezun olan Moshe Arditi, Yale Üniversitesi (ABD) Tıp Fakültesi Hastanesi’nde 1981-83 yılları ortasında araştırmacı olarak çalıştı. Chicago Üniversitesi’nden Çocuk Hastalıkları alanında uzmanlığını alan Arditi, 1986-1991 yılları ortasında Northwestern Üniversitesi’nde Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları üst ihtisasını yaptıktan sonra, Güney Kaliforniya Üniversitesi’ne bağlı Los Angeles Çocuk Hastanesi’nde (USC-CHLA) Yardımcı Doçent (1991-94) ve Doçent (1994-1998) olarak misyon aldı. 1998’de Kaliforniya Üniversitesi Los Angeles (UCLA) ve Cedars-Sinai Hastanesi’ne (CSMC) Profesör (2002) ve Çocuk Enfeksiyon Kısım Lideri olarak geçiş yapan Prof. Arditi, 2011’den bu yana UCLA-CSMC Çocuk Hastalıkları Araştırma Kısmı Kürsü Lideri olarak ve Enfeksiyon ve İmmünolojik Hastalıklar Araştırma Merkezi’nin Kurucu Lideri olarak çalışmaktadır.
Prof. Dr. Moshe Arditi 2014’te William Osler tarafından kurulmuş olan Association of American Physicians (AAP) üyeliğine seçildi. 2019’da Cedars-Sinai Hastanesi’nde “Pioneer of Medicine” mükafatını aldı. 2021’de Türkiye’de Bilim Akademisi üyeliğine seçildi. Araştırma mevzuları enfeksiyon ve bağışıklık sistemi, doğal ve edinsel immünite, patojen ve konak etkileşimi, bilhassa kalp ve damar hastalıklarına tesiri, Kawasaki Hastalığı ve COVID-19 virüsü üzere geniş bir yelpazede devam etmektedir. Bu bahislerdeki bütün araştırmaları ve değerli buluşları son 25 yıldır Amerikan Ulusal Sıhhat Enstitüsü (NIH) tarafından desteklenen Prof. Arditi, üst seviye akademik biyoloji ve tıp mecmualarında yayınlanan 177 makale ve 22 bine yakın atıf ile enfeksiyon, biyoloji ve immünoloji bilimlerinin ilerlemesine katkıda bulunmaya devam etmektedir.
DR. BİLLUR AKKAYA, T HÜCRELERİNİN ÇALIŞMA PRENSİPLERİNİ ARAŞTIRIYOR
Billur Akkaya, 2008 yılında Hacettepe Üniversitesi İngilizce Tıp Bölümü’nden mezun olduktan sonra doktorasını 2013 yılında Oxford Üniversitesi’nde (İngiltere) tam burslu olarak tamamladı. Doktora çalışmaları Oxford Üniversitesi Felix Muvaffakiyet Bursu’yla desteklenen Dr. Akkaya birebir vakitte Oxford Üniversitesi’nin verdiği Hugh Pilkington Bursu’na da layık görüldü. Doktora sonrası çalışmalarını Amerikan Ulusal Sıhhat Enstitüsü’nde (NIH) tamamlayan Dr. Akkaya, 2021 yılında Ohio State Üniversitesi’nde yardımcı doçent olarak kendi laboratuvarını kurdu.
Dr. Billur Akkaya, T hücrelerinde PD-1 sinyal yolaklarının modülasyonu, T hücre metabolizması ve düzenleyici T hücrelerinin (Treg) bağışıklık cevabını baskılama düzeneklerini da kapsayan bahislerde 10 yılı aşkın müddettir çalışıyor. Bağışıklık sistemi üzerindeki çalışmaları nedeniyle Amerikan Ulusal Sıhhat Enstitüsü Araştırma Vazifelisi Üstün Muvaffakiyet Mükafatı, Amerikan İmmunoloji Derneği Thermofisher Yılın Doktora Sonrası Araştırmacısı Mükafatı, Memleketler arası Sitokin ve Interferon Birliği Sidney ve Joan Pestka Doktora Sonrası Mükemmeliyet Ödülü’nü kazandı. Şu an devam eden Projesi, Amerikan Ulusal Alerji ve Enfeksiyöz Hastalıklar Enstitüsü tarafından verilen Genç Yaratıcı Bilim İnsanı Ödülü’ne ve bu bağlamdaki proje takviye fonuna layık görüldü. Dr. Akkaya ve takımı, otoimmün hastalıklar ve kanserde düzenleyici T hücrelerin çalışma prensiplerinin moleküler temellerini araştırmaktadır.
DR. MÜNİR AKKAYA, B HÜCRELERİNİN BİYOLOJİSİNE ODAKLANIYOR
2007 yılında Hacettepe Üniversitesi İngilizce Tıp Bölümü’nden mezun olan Münir Akkaya, doktora derecesini 2012 yılında Oxford Üniversitesi’nden aldı. Doktora tezi, lökosit yüzey moleküllerinin CD200R ailesi etkileşimleri sırasında bağışıklık karşılığının regülasyonu konusuna odaklanan Dr. Akkaya, doktora sonrası eğitimi için Amerikan Ulusal Sıhhat Enstitüsü’nde B hücre biyolojisi ve bağışıklık metabolizması ile ilgili çalışmalar yaptı. Buradaki araştırmaları, mikrobiyal sinyallerin B hücrelerinin hayatta kalmasını ve farklılaşmasını etkileyebileceği yeni sistemleri karakterize etti. B hücre biyolojisi üzerindeki çalışmalarının yanı sıra Plasmodium (sıtma) enfeksiyonları bağlamında konak-patojen etkileşimleri üzerinde çalıştı.
Lisans eğitimi sırasında TÜBİTAK tarafından Onur Bursu ve Hacettepe Üniversitesi tarafından Muvaffakiyet Bursu kazanan, doktora eğitimini ise İngiltere Medikal Araştırma Kurulu tarafından verilen burs ile karşılayan Dr. Münir Akkaya, Sitokin ve Interferon Birliği Milstein Genç Araştırmacı Mükafatı, Amerikan İmmunologlar Derneği Termofisher Genç Araştırmacı Muvaffakiyet Mükafatı, Amerikan Ulusal Sıhhat Enstitüsü Araştırmada Mükemmeliyet Mükafatı ve FASEB Dr. Benvenuto Pernis Memorial Genç Araştırmacı Ödülü’nün sahibidir. Çalışmalarına Ohio State Üniversitesi’nde yardımcı doçent olarak devam etmektedir.
“PANDEMİ DEVRİNDE EĞİTİM ALANINDA KAZANILAN MUVAFFAKİYETLERİ, BİLİM VE SIHHAT İŞÇİLERİNİN GAYRETLERİ MÜMKÜN KILDI”
Prof. Dr. Moshe Arditi, Dr. Billur Akkaya ve Dr. Münir Akkaya’ya ödüllerinin takdim edildiği merasimde Kadir Has Üniversitesi Mütevelli Heyeti Lideri Can Has, Kadir Has Vakfı Başkanı Nuri Has ve Kadir Has Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sondan Durukanoğlu Feyiz birer konuşma yaptı.
Mütevelli Heyeti Lideri Can Has, insanlığa, tabiata ve ömrün geleceğine katkı sağlayan bilim insanlarımızın gayretlerini destekleyen bu mükafatların, Türkiye’nin eğitim gönüllüsü Kadir Has’ın ismini yaşattığını; 25. yılını kutlayan Kadir Has Üniversitesi’nde ilmek ilmek dokunan araştırma, bilim, sanat ve kültür desenlerine ödül sahibi bilim insanlarımızın çalışmalarının da katıldığını belirtti. Geçtiğimiz iki yılda tüm dünyayı tesiri altına alan salgınla gayret edebilmemizin bilim insanları sayesinde mümkün olduğunu belirten Can Has, bu uğraşta bilhassa immünologların çalışmalarının kıymet kazandığının altını çizdi.
Kadir Has Vakfı Lideri Nuri Has konuşmasında, Kadir Has Üniversitesi’nin, Türkiye için, güçlü bir iktisat, demokrasi, insan hakları, bayan hakları, tabir özgürlüğü, laiklik, kültür ve sanat kadar değerli olan yüksek tahsilin ve bilimin gelişmesine çeyrek asrı geride bırakan büyük katkı sağladığını söyledi. Kadir Has Üniversitesi’nin pandemi kaidelerinde bile büyük bir azimle çalışarak akademik başarılara imza atan kıymetli hocalarına, Bilim Akademisi Genç Bilim İnsanları Araştırma Programı kapsamında ödül alan genç akademisyenlere, üniversitede oluşturulan araştırma ekosisteminin kıymetli bir paydaşı olmaları için öğrencileri teşvik eden tüm yöneticilere ve öğretim üyelerine teşekkürlerini ileten Nuri Has, salgın tehdidi altındaki omurlarımızın sıkıntısız devam edebilmesi için çalışmalar yürüten tüm bilim insanlarının nezdinde bu yıl ödül alan bilim insanlarımızı tebrik etti.
Kadir Has Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sondan Durukanoğlu Feyiz ise kelamlarına, dört yıl evvel misyona geldiğinde yaptığı konuşmadan bir alıntı ile başladı: “Bizim akademisyen olarak vazifemiz, klâsik eğitim modellerinin dışına çıkarak yeni eğitim modelleri kurgulamaktır. Kadir Has Üniversitesi bu devirde araştırmayı ana eksenine yerleştirip bu eğitim modellerini geliştirecektir,” ülküsüyle yola çıktıklarını söyleyen Prof. Durukanoğlu Feyiz, Türkiye’de tek, dünyaya örnek olan Yeni Eğitim Modeli’nin sağlam temeller üzerine kurulduğunu söyledi.
Kadir Has Üniversitesi’nin Hazırlık eğitiminde değerli bir dönüşüm yaşandığını, lisans eğitiminin iki ayağı olan Çekirdek Program ve Proje Tabanlı Eğitim’de de çok değerli gelişmelerin kaydedildiğini belirten Prof. Durukanoğlu Feyiz, üniversitedeki araştırma ekosisteminin tüm lisans ve lisansüstü öğrencileri ile akademik çalışanları besleyecek bir formda dönüştürmek ismine mert adımlar atıldığına dikkat çekti. Kadir Has Üniversitesi’nin araştırma odaklı gerçek bir dünya üniversitesi olma yolunda değerli basamaklar kaydettiğini belirten Prof. Durukanoğlu Feyiz, pandemi periyodunda dahi tüm bu gayretlerin kesintisiz formda sürdürülmesini mümkün kılan bilim ve sıhhat çalışanlarına teşekkür ederken, ödül alan bilim insanlarını da tebrik etti.
17. KADİR HAS MÜKAFATLARI KIYMETLENDİRME HEYETİ (*)
- Prof. Dr. Murat Akova, Hacettepe Üniversitesi
- Prof. Dr. Nihat Berker, Kadir Has Üniversitesi
- Prof. Dr. Sondan Durukanoğlu Feyiz, Kadir Has Üniversitesi
- Prof. Dr. Lider Ergönül, Koç Üniversitesi
- Prof. Dr. Gökhan Hotamışlıgil, Harvard Üniversitesi
- Prof. Dr. Güher Saruhan Direskeneli, İstanbul Üniversitesi
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı